Açın Kapakları Türkler Geliyor!

Yazar: Sanço Panço

Bir grup motosiklet Sürücüsünün Norveç Günlüğü

Bu rota önerisinde de motosiklet kiralamayı öneriyoruz. “Ben Norveç, Nordkapp’a gidiyorum” diyerek yola çıkıp gitmek mümkün değil mi? Mümkün elbette, İstanbul’dan çıkıp Nordkapp ve sonrasında Londra üzerinden geri dönen adam var. Rota programı 7 günlük sınırlı bir zamana sahip olan sürücüler içindir. Sınırlı vakitte, daha düşük bütçeli bir Norveç gezisi için önerimiz yine motor kiralamak olacaktır.

Dakika:1, Gol:1

Günlerden Pazar, saat sabah 6:30 civarı. Hiç bilmediğimiz bir ülkenin küçük bir kentine gemiyle yanaşıyoruz, Norveç’e ilk ayak basışımız. Gemideki motorcu arkadaşlar bizim motorlardan birinin yere yapışmış patlak lastiğini gösteriyorlar. Lastik patlamış. Zar zor “Falck” isimli bir kurtarıcı firması buluyoruz, patlak lastikle sürerek adamın atölyesine gidiyoruz. Kurtarıcıda çalışan adam lastikçi olmadığı için lastiği motordan sökmesi epeyce vakit alıyor. Bir o kadar da iç lastik için uğraşıyor.

“Sizde yama var mı?” diyor adam. Yahu, bizde yama olsa niye sana gelelim. Eşeklik bizde, yanımıza motor için yedek iç lastik almamışız. İç lastikli motorla böyle bir tura çıkacak olanların kulağına küpe etmeleri lazım bu tavsiyeyi. “Hah yama buldum ama bende tutkal yok!”
“Eee ne yapacağız?”
“Telefon ettim, bir arkadaş var, o getirecek…”

Az sonra “bir arkadaş” Skoda marka bir pikabın kıçını savurarak geliyor. Kendisi ralliciymiş. İç lastikte 1 değil 6 adet delik olduğu anlaşılıyor, hepsi yamanıyor. Hesap çıkartmaya gelince adam fiyat listesini gösterdi bize. Yarım saati 100 euro!!! İşin başından bu yana 3 saat geçmiş durumda. “Yolda kalmış zavallı Türkler” modumuza istinaden 200 euro istiyor inatla. Yoksa patronu onu kovarmış. Aslında adam oranın patronu gibi, bize de “dükkana dilenci girince “valla patron yok kardeş” diyen çalışan” rolünü oynuyor.

Boynumuzu hep beraber mümkün olduğu kadar büküyoruz. Tahminen 5–6 iç lastik parasına razı oluyor. İmece usulü toplayıp veriyoruz. O da rallici arkadaşı ile dükkanı kapatıp bu paranın keyfini sürmeye gidiyor. Norveç’in pahalı olduğunu daha ilk anda anlıyoruz!

Norveç’te Hayat Pahalılığı ve Yaşam

4,7 milyon kişinin yaşadığı Norveç’te yaşam alçak gönüllülük üzerine kurulu. 1960’lar öncesinde balıkçılıkla geçinen ve diğer 2 İskandinav ülkesinin aksine yoksul denebilecek bir hayat süren Norveçlilerin kaderi 1960’larda Kuzey Denizi’nde petrol ve doğalgaz bulmaları ile değişmiş. Dünya petrol rezervinin %1’ine sahip olmalarına rağmen, petrolü ülke yararına millileştirip, tüketmek yerine sadece dışarı satmaya yönelmişler. Norveç, Suudi Arabistan ve Rusya’dan sonra dünyanın 3. en büyük petrol ihracatçısı. Dünyanın en zengin 6. ülkesi ve kişi başı düşen milli gelir IMF’ye göre 2007 yılında 53.000 USD olmasına rağmen, vergiler yüzünden hayat öylesine pahalı ki, tutumluluk ülkenin her yerinde göze çarpıyor. Norveç, petrol gelirini paylaşmamak için Avrupa Birliği’ne katılmayı reddeden birkaç ülkeden birisi.

Duyduğumuz kadarıyla, toplumun yaşlıları, eski fakir günlere dönmekten korktuklarından, hala tutumlu davranır, para biriktirirlermiş. Norveç’te gördüğümüz en lüks motorlar bizimkilerdi sanırım. Motosiklet fiyatlarına bakacak olursak BMW 1200GS 25.000 euro, Honda CBF 600S 14.000 euro, Yamaha YBR125 3500 euro.

Bunca gelire karşın yaşam lüks mü? Hayır. Büyük şehirler de dahil arabaların çoğu eski. Lüks bir yapılaşma görmek mümkün değil, hala ufak tefek küçük ahşap evlerde oturuyorlar. Oslo’da biraz atılım yapılmış gibi. Halktan toplanan vergilerin halka hizmet olarak döndüğü açık, her yerde mükemmel yollar, 10 kilometreden kısa olmayan tüneller, mükemmel yol işaretlemesi.

Hayat pahalı olsa da, bu durum biz “doğa turisti” motorcuyu pek etkilemeyecektir. Otel, benzin, yeme-içme fiyatları Avrupa geneli ile aynı. Yol üzerinde yemek yiyecek yer bulmak zor, ancak her benzincinin arkasında bir de market var. Marketten alışveriş pahalı değil, Türkiye’de ne ödüyorsanız o. Biz, genelde marketten aldığımız pişirilmesi gerekmeyen yiyecekleri hemen her köşede bulunan keyifli piknik alanlarındaki masalarda yiyerek, yiyecek ihtiyacını giderdik.

İskandinav Usulü İnsan Hakları Haritada kestirme olduğunu gördüğünüz herhangi bir köy yoluna girdiğinizde, karşınıza bir yazı, yolu kapatan bir kapı ve uyarı levhası çıkabilir: “Boomweg-Toll weg” yazan tabelalar bu toprak yolun paralı bir yol olduğunu belirtmektedir. İskandinavya’da “allamänsrätt” (her adamın hakkı) denilen bir uygulama var. Özel arazilerin içinden halk geçiş yapabilir hatta herkes doğayı kirletmemek, çöpleri yanında taşımak şartıyla bir ya da iki gece özel arazide konaklayabilir, çadır kurabilirmiş. Bu arazilerden geçen toprak yolların çoğuna Norveç hükümeti bakmıyormuş.

Oradaki çiftçi ya da toprak sahibi yolun bakımını yapıyor ama bu kanun nedeniyle bizim gibi motorcuları ya da yürüyüş yapanları engellemiyor. O yüzden bizden yolun bakımının maliyetine destek olmamızı rica ediyor, ücret 1 veya 2 Euro. Genellikle yolun girişindeki tabelanın hemen altındaki küçük barakada bir para sandığı bulunuyor. Bu yoldan geçenler de bir form doldurup parayı oradaki kumbara benzeri bir kutuya atıyor. Tamamen güven üzerine kurulmuş bir sistem.

Uyarılar

-Norveç’te hız sınırları konusundaki uygulamalar çok katıdır ve hız limitleri düşüktür. Hız sınırı otobanlarda 90, şehirlerarası yollarda 80 ve şehir-kasaba içlerinde 50km/saattir. Kontrolün olmadığı ıssız köy yolları haricinde, hız sınırlarına sıkı şekilde uymanız cüzdanınız yararınadır.

-Norveç’te alkol oldukça pahalıdır. Ayrıca araç sürüyorsanız, alkol limiti çok düşüktür. Türkiye’de 1 mililitre kanda kabul edilebilir limit 0,5mg iken, Norveç’te bu 0,1mg’dir. Bu sınırı aşanlar için hapis cezası vardır.

-Yolculu bir seyahat yapıyorsanız, bu rota önerisindeki yolların yolcuya çok da uygun olmadığını söylemeliyiz.

Fiyatlar

Uçuş: Motoru kiralayacağınız yere göre bilet almanız gerekli. THY’nin Hamburg’a her gün uçuşu var, gidiş dönüş uçak bileti fiyatı 350 euro civarında. Önceden almanız fiyat avantajı sağlayacaktır. Motoru Oslo’dan kiralayacak olursanız, bu şehir için bilet fiyatı araştırmanız gerekli.

Motor Kiralama: En düşük fiyat ve uygun seçenekler Almanya’da bulunuyor. Ülkenin en kuzeyi olan Hamburg civarı için internette çeşitli seçenekler bulabilirsiniz. Hamburg’daki BMW bayisi (www.stuedemann.de/ vermiet. htm) Stüdemann,uygun fiyatlar ve modern motorlar veriyor. Kilometre sınırı 1500km. olduğundan baştan pazarlık etmeniz önerilir. 1 hafta, 2500 km. limit için 650 sınıfına 450- 500 euro, 1200GS için 700 euro gibi fiyatlar almak mümkün. Motosiklet kaskosunda 1000 euroluk muafiyet olduğundan dikkatli sürmelisiniz. Oslo’dan yapılacak kiralamalar için www.lazyboyz.no adresinden Harley veya Buell kiralanabiliyor. Sigorta muafiyeti ve kilometre sınırı olmaması işin güzel yönü iken, 1 haftalık kira bedeli olarak 800-900 euroyu gözden çıkartmak gerekiyor. Almanya’dan motorla Norveç’e gelmek de pahalı, bu sebeple motorun Oslo’dan kiralanması mantıklı olacaktır. Ancak ne yazık ki buradaki seçenekler çok kısıtlı.

Otel: Hiçbir yerde rezervasyona ihtiyacınız yok. İçinden geçilen küçük köy ve kasabalarda küçük oteller veya pansiyonlar bulmak mümkün. Oda fiyatları kuzeye doğru çıkıldıkça düşüyor. Ucuz olması açısından büyük yerlerden çok küçük köylerde konaklanması tavsiye edilir. Kişi başı konaklama bedelleri 20-40 euro arası. Kamp yerleri çok iyi işaretlenmiş ve neredeyse her köşede bir kamp alanı var. Kamp yapılırsa gezi maliyetleri düşecektir.

Pasaport ve vize: Geçerli bir Schengen vizeniz var ise Norveç’e giriş çıkış yapabilirsiniz. Vizeyi motoru kiralayacağınız, dolayısıyla ilk gideceğiniz ülkeden almanız önerilir. Alman schengen vizesinin maliyeti 65 euro civarında.

Günlük Masraflar: Öğle ve akşam yemekleri market alışverişi ile halledilebiliyor. Sabah kahvaltıları otel parasına dahil. Günlük feribot, yakıt, yeme içme ve konaklama için gün başına 50-60 euro öngörmelisiniz. Bu fiyat, yiyeceğe dikkat edilerek, kamp yapılarak düşürülebilir. Toplam masraf için kalınan gün ile çarpın.

Feribot: Almanya üzerinde geliyorsanız www.colorline.com ‘daki feribotları kullanacaksınız. Gidiş geliş, motosiklet ve sürücüsü dahil feribot masrafı 300-400 euro civarında.

Toplam: Tek kişi için 1500-2500 euro arasında bir bütçeyi gözden çıkarmalısınız.

Bugün yol üzerinde Norveç’te 12 adet kaldığı söylenen ahşap kiliselerden bir ya da iki tanesini görebiliriz. Yola çıktıktan hemen sonra Lesja köyündeki uzaktan görünüyor. Son derece basit, yalın. İçinde az bir süsleme var, tıpkı bizim ahşap köy camilerimiz gibi. Vagamo köyünün ahşap kilisesi daha bir eski yüzlü. Onu da şöyle bir geziyoruz. Kiliselerin etrafındaki bakımlı mezarlıklar bir başka ruhani âlem, kuş cıvıltıları arasında kendine has bir sessizlik içindeler.