Yazar: Motoron
Depar Motor’un distribütörü
olduğu 3 tekerlekli Can-Am SPYDER
Roadster RS-S modelini test ettik
Kanadalı Bombardier Recreational Products Inc. (BRP) şirketi tarafından geliştirilen Can-Am SPYDER Roadster RS-S modelini, Depar Motor A.Ş tarafından düzenlenen test-sürüşü etkinliğinde test ettik.
İkisi önde biri arkada 3 tekerlekli Y-mimarisiyle hem bir spor otomobili hem de bir motosikleti andıran SPYDER modelleri, hem otomobil hem de motosiklet meraklılarını buluşturan bir yapıda. Önden spor otomobil gibi görünen, oturuşu kumandaları ve ivmelenmesiyle motosiklet karakteri sergileyen bu araca aslında motosiklet ile spor otomobil arası bir melez dersek yanlış olmaz.
106 Beygir gücünde ve 200 km hıza ulaşabiliyor
Rotax® 990, V-iki sıvı soğutmalı motoruyla güçlü ve iddialı görünümünden, sürüş tarzının yarattığı heyecana ve manyetik viraj alma kabiliyetine kadar herşey SPYDER sürücüsüne yepyeni bir deneyim yaşatmak için tasarlanmış.
SPYDER 2013 ST modeli, 106 beygir gücünde, oldukça konforlu ve 200 km hıza ulaşabiliyor. ST’nin ön paneli çok şık, Rotax motoru ise eşsiz… SPYDER ST yani “Sport Touring” tasarımı ile uzun ve konforlu yolculuklar hedeflenirken 110 bg gücündeki RS-S daha spor sürüşler için tasarlanmış bir model. Biz ilk test aracı olarak Kırmızı-Siyah renklerdeki RS-S modelini tercih ettik.
İLK SÜRÜŞ
Üç tekerlekli SPYDER biraz ağır ve olduğu yerde ileri geri hareket ettirmek biraz terletici (362 kg). Fakat SPYDER’da 5 ileri vitesin yanı sıra yer alan geri vites aslında her türlü manevranın yapılmasını kolaylaştırıyor. Geri vites sayesinde aracı çalıştırdıktan sonra istediğiniz manevrayı yapabiliyorsunuz. Ayrıca aracın rampalarda rahat ve güvenli park edilebilmesi için sol yolcu ayaklığının hemen altında ayakla basılabilen bir el freni mekanizması mevcut.
İlk defa koltuğuna oturup gidonu tuttuktan sonra motorcu sendromu olarak da adlandırabileceğimiz debriyaj ve fren manetine uzanma refleksi SPYDER’da sonuçsuz kalıyor. Çünkü SPYDER’da ne debriyaj ne de fren maneti mevcut. SPYDER modellerinde yer alan quick shifter benzeri elektronik vites teknolojisi vitesler arası geçiş için debriyaja gerek duymuyor. Sol gidonda yer alan + işaretli düğme ile vitesi yükseltirken – işaretli düğme ile vitesi düşürebiliyorsunuz. Vites yükseltmek için sol el baş parmağı ve düşürmek içinse sol el işaret parmağını kullanıyorsunuz. Belli bir hızla yol alırken yavaşladığınızda da mekanizma o anki hızınız için en doğru vitese kendisi geçiyor –tıpkı otomatik vitesli araçlarda olduğu gibi. Böylece dur-kalklar ya da yavaşlamalar sonrasında yeniden gaz kolunu çevirdiğinizde SPYDER doğru viteste olduğundan sürücüsüne çok hızlı bir ivmelenme sunuyor.
Bu ciddi düzeyde konfor ve rahatlık sunan bir uygulama. Vites geçişleri arasında sistemin kendi tarafından verilen “ara gazı” ise özellikle agresif kullanımda sürüş keyfini arttıran etmenlerden. SPYDER sürücüsünün sağ ayağı altında bulunan fren pedalı ise tıpkı otomobillerde olanlar gibi tüm tekerleklere etki ederek durmayı sağlıyor. 270 mm‘lik disk frenleri ısıran 4 pistonlu Brembo frenler işini gayet iyi yapıyor.
Kullanım Farkı
SPYDER’i kullanmak oldukça kolay. Fakat deneyimli motosiklet kullanıcılarının belli bir alışma devresinden geçmeleri şart. Sürücüsüne motosiklet kullanıyor hissi veren ancak aynı bir otomobil gibi dönen araç, virajlarda dönülen tarafa yatmadığı için motosiklet kullanıcıları ilk başta “dönemeyecek miyim acaba?” hissini yaşıyor. Bir motosikleti virajda yatıramazsanız düz gider ve virajdan-yoldan çıkarsınız. Fakat CAN-AM SPYDER yatmadan dönebilen bir araç ilk 5-10 dakika aracı yavaş kullanmak ve bu duruma alışmak gerekiyor.
Bunun yanı sıra bir motosiklete kıyasla geniş olan iki tekerlekli ön tarafın boyutlarını hafızaya almak ve viraj çizgilerini ona göre belirlemek gerekiyor. Belki de bir SPYDER’i özellikle ilk defa kullanırken arkada tek tekerleği olan bir otomobil kullanılıyormuş gibi düşünerek hareket edip; zamanla motosiklet sürüş karakterinin pozitif hissiyatını algılamak daha doğru olacaktır. Böylece otomobillerin aralarına girmeye çalışmaz, virajlarda acaba dönemiyor muyum diye korkmaz ve yoldaki çukurlar-kaygan zeminler için motosiklette olduğu kadar endişelenmezsiniz. Hem trafik ışığında durduğunuzda ayağınızı yere koymaya da kalkışmazsınız. Bütün bunlar tabiki deneyimli motosiklet sürücüleri için geçerli şeyler, zira yeni tecrübeler bazen eski alışkanlıklarla çatışabiliyor. “Ben virajlara o biçim yatarım dizimi yere değdirmezsem olmaz” diyorsanız sizin ilacınız 2 tekerlek…
Eğer aileniz motosiklet kullanmanıza izin vermiyor ya da siz cesaret edemiyorsanız, motosiklet heyecanını daha güvenli bir şekilde yaşamak için SPYDER zaten biçilmiş kaftan. Motosiklet kullanmamış biri için SPYDER, motosiklet gibi hızlanan ve motosiklet kullanıyormuş gibi hissettiren ancak otomobil gibi dönen ve duran yapısı ile müthiş bir zevk-eğlence aracı.
Virajlarda aracın tepkisini çözdükten sonra gaz koluna gerekenden biraz daha fazla yüklenip arka tarafı hafif de olsa kaydırmak mümkün. Bu tarz kaymalarda elektronik sistem devreye girerek araç stabilitesinin bozulmasını engellese de sürücüye tadını çıkarabileceği ölçüde yanlama fırsatı veriyor.
Kullandığımız RSS modeli 110 bg gücünde ve oldukça atak bir gaz koluna sahipti. Bir Spor Tur motosiklet ile aynı ölçüde ivmelenme hissiyatı sunuyor. Zaten hafif öne eğimli oturuş pozisyonu da aşağı yukarı spor-tur motosikletlerinkiyle aynı. Bu arada bahsetmeden geçemeyeceğimiz bir durum ise aracın motosiklete nazaran hacimli yapısının trafikte diğer sürücüler ve kaldırımlarda yürüyenler tarafından daha kolay fark ediliyor oluşu! Bu tarz araçlara alışık olmayan gözler araca ikinci bakışı atmaktan çekinmiyor.
İlk defa kullandığımız SPYDER CAN-AM RS-S başta yadırgasak da daha sonra bize keyifli dakikalar yaşatmaya başardı. Hatta öyle ki ilk test sürüşü sırasında rotanın dışarısına çıkıp küçük bir İstanbul turu attık. Can-Am SPYDER ile ilgili daha detaylı bilgi sahibi olmak için de iki SPYDER kullanıcısı bulup kendilerinin görüşlerini aldık:
Necip Güney
Can-Am SPYDER RS-S 1000 cc 110 bg
A.K.: Necip Bey SPYDER kullanmaya nasıl başladınız?
N.G.: Ben daha önce iki tekerlekli bir motosiklet kullanıyordum. Daha sonra bunları gördüm. 3 tekerlekli olmasının verdiği güven duygusu ve konsept bir motor oluşu nedeniyle SPYDER’i aldım. İstanbul’da maalesef motosiklet kültürü pek yok yani daha doğrusu eksik. Ben daha önce Kawasaki ZZR 1100 kullanıyordum.
A.K.: Ooo eski ZZR’cilerdensiniz yani…
N.G.: Evet, evet.
A.K.: CAN-AM SPYDER’i daha çok hangi amaçla kullanıyorsunuz?
N.G.: Ben bu motosikleti daha çok uzun yol gezilerimde ve ara sıra İstanbul’da kullanıyorum. Malum diğer motorlardan biraz büyüğüz. Her yere çok rahat böyle girip çıkamıyoruz. Öyle akrobasi hareketleri yapmaya çok fazla gelmiyor. O yüzden mümkün olduğu kadar uzak yollara gidiyorum. Buradan İstanbul dışına yolculukları daha çok seviyorum.
A.K.: SPYDER’in kullanım tarzı için görüşlerinizi alabilir miyiz?
N.G.: Tabi, şimdi şöyle bu motoru kullandıkça keyfine varıyorsunuz ve kullandıkça çözüyorsunuz. Dolayısıyla SPYDER her kullanışta size ayrı bir tat veriyor ve daha bir özdeşleşiyorsunuz. Uzun yollarda böyle trafiğin yoğun olmadığı yerlerde virajlarda oldukça rahatça hareket edebiliyorsunuz. Dar virajlarda da rahatça istediğinizi yapabiliyorsunuz. Herkes acaba virajlarda savurur mu? Dar virajlarda devrilir mi diye düşünüyor fakat böyle bir şey kesinlikle yok. Yol tutuşu güzel. Ama işte insanlar ilk bakışta acaba böyle bir şey olur mu diye korkuyor. Serviste ve diğer arkadaşlarla konuştuğumuzda da bu motoru devirmenin neredeyse imkânsız olduğunu gördük. Ancak geri geri gelirken aniden gidonu çevirip fren yapılırsa falan o zaman belki devrilebilir. Öyle bir şeyi de zaten kimse yapmaz…
A.K.: Ben arka koltuğu pek sevmem ama oldukça rahat görünüyor. İki kişi uzun yolculuklara çıktınız mı, yolculuklarda artçı şikâyet ediyor mu?
N.G.: Tabi ben zaten genelde iki kişi yola çıkıyorum. Yanınızda bir arkadaşınız olunca yolculuk da daha keyifli oluyor. Şimdiye kadar bana bir şikâyet bildirmedi. Tabi koltuk geniş, birde arkasında dayanacağı yer var o nedenle rahatı iyi. Ön tarafta gövdenin artında küçük bir kabin bagajı sığabilecek yeri de var o da eşyalar için iyi oluyor.
A.K.: Yakıt sarfiyatı ne durumda peki?
N.G.: Valla ne kadar fazla basarsanız o kadar çok yakıyor. Yolu boş bulduğunuzda zaten ister istemez bir gazlamak istiyorsunuz. Zaten siz de test ettiniz egzozdan çıkan ses gerçekten insanı etkiliyor. Bir depoyla (25 l) 300-350 km yol alınıyor. Sakin giderseniz bu uzar tabi.
A.K.: SPYDER’de ciddi elektronik sürüş destekleri var. Gösterge ekranında da ciddi bir menü var. Kullanmadan önce biraz kurcalayıp öğrenmek gerekiyor değil mi?
N.G.: Evet zaten göstergenin üzerinde bir safety-card (çek-list) var. Her motosiklet sürücüsünün zaten bunları biliyor olması bir aracı kullanmadan önce bazı şeyleri kontrol etmesi gerekiyor. Lastik havaları vs her araç sürücüsü için bunlar önemli şeyler.
A.K.: Necip Bey genel olarak bu aracı kullanmaktan memnun musunuz?
N.G.: Ben oldukça memnunum. Biliyorsunuz bunun bir de daha konforlu olan RT modeli var. Ama ben daha spor olan bu RS-S modelini tercih ediyorum. Daha hızlı daha agresif ve daha güçlü.
A.K.: Peki zaman ayırdığınız için teşekkür ederiz, kazasız uzun kilometreler diliyoruz.
N.G.: Ben teşekkür ederim sağ olun.
Enes Toğlukdemir
Can-Am SPYDER RS-S 1000 cc 110 bg
A.K.: Enes Can-Am SPYDER RS-S kullanıyorsun. Biraz da modifiye işine girmişsin gibi görünüyor.
E.T.: Evet, daha çok görsel modifikasyonlar var. Araç zaten çift renk. Ben farlarına Led ışıklandırmalar ekledim. Jantlar modifiye, göbeklerinde değişen renklerde ışıklandırmalar mevcut. Ön cam da daha küçük sportif bir cam.
A.K.: Senin motoru sanırım esas gece görmek gerek ışıklar falan…
E.T.: Evet aynen. Zaten dikkat çekiyor gece daha da fena.
A.K.: Bu RS-S’i ne zamandır ve daha çok nerelerde kullanıyorsun?
E.T.:1 yıldır kullanıyorum. 14.000 km civarına geldi. Sabancı üniversitesi endüstri mühendisliği bölümünde okuyorum ve bu motosikleti bazen okula gidip gelirken kullanıyorum. Trafikte benim için çok rahat bir motor. Biraz büyük ama her türlü rahatlıkla kullanabiliyorsunuz. Yol tutuşundan çok memnunum. Benim iki tekerli motor almayışımın tek sebebi yol tutuşu. Mesela yerde bir kayganlık oluyor o senin elinde olmuyor biranda motorun dengesi bozulabiliyor. Birde onu görmeyebiliyorlar ama bunu görüyorlar önü büyük olduğu için. Zaten çok dikkat çekiyor.
A.K.: Anladığım kadarıyla sen SPYDER’dan baya memnunsun.
E.T.: Evet ben çok memnunum. Farklı görünüyor, dikkat çekiyor ve özellikle bu model küçük ve daha hafif olduğu için daha seri. Hafta sonu kullanımı için çok keyifli bir motor. Ben Ağva, İzmit her yere bununla gittim.
A.K.: Daha önce ne kullanıyordun?
E.T.: Ben daha önce aynı markanın Bombardier 800 cc ATV’sini kullanıyordum.
A.K.: O zaman sana şunu da soralım; SPYDER’la ATV arasında sana göre ne tür farklılıklar var?
E.T.: Bu bir kere ATV’den çok daha teknolojik. ATV hırçın kullanıldığında drift yapıldığında devrilebiliyor ama ben bu aleti devirebilecek birisinin olduğuna inanmıyorum. Tabi ATV arazi aracı olduğu için daha esnek yüksek süspansiyonlar vs. ATV piknik ve off-road yollarda eğlenceli tabi. Ama yolda SPYDER çok daha keyifli.
A.K.: 14.000 km yapmışsın hiçbir sebeple polis seni durdurdu mu?
E.T.: Durdurdu da şöyle durdurdu: Köprüden geçerken durdurdu, “Hocam bu ne?” dedi. “Motor abi” dedim. “Beni şu köprünün ilerisine götür” dedi. Merakından arkama bindi ben de götürdüm, indi.
A.K.: Merakını giderdi yani.
E.T.: Evet aynen
A.K.: Eklemek istediğin bir şey var mı Enes?
E.T.: Herkese tavsiye ederim SPYDER çok keyifli.
VİDAL İTKİN
Depar Motor A.Ş Kurucu Ortağı ve Teknik Servis Müdürü Vidal İtkin, “SPYDER, uçak, tren vagonu, deniz motoru gibi dev teknolojileri üreten Bombardier Recreational Products Inc. (BRP) şirketi tarafından üretiliyor. Arkasında dev bir şirket ve teknoloji var. Otomobillerde bulunan denge ve fren performansı özellikleri sayesinde güven açısından çok önemli bir noktada. Motosikletin açık yapısı, oturuş pozisyonu, performans özelliklerine sahip olurken, aynı zamanda bir otomobil konforu ve güven donanımına sahip ilk motor olma özelliğine sahip. Bu sebeple şıklık ve konfor yanında güven arayanlar tarafından tercih ediliyor.
Araç ile asfalt arasındaki ilişkinin kimyasını değiştiren bir devrim niteliğinde bir teknolojiye sahip. Y-mimarisiyle hem bir spor otomobil içindeki güveni hissetmeniz, hemde bir motosikleti sürme hissini yaşatıyor. 2014 yılında Can-Am marka Spyder motosikletlerimizin daha fazla kitlelere hitap edeceğine inanıyoruz. Ayrıca güvenliği açısından da sadece baylar için değil bayanlar içinde uygunluğu ön plana çıkartmayı düşünüyoruz. 3 yıldır düzenlediğimiz bayi ve SPYDER Club etkinliklerimiz ile “Güvenli Motosiklet Kullanımı” konusunda mesajlar ve eğitimler veriyoruz.”