Yazar: Motoron
Düşük ve yüksek hızlardaki basınç sönümlemelerindeki farklılık nedir ve bu benim için nasıl ayarlanabilir?
K-Tech’ten süspansiyon uzmanı Chris Nash; “Buradaki hız, motosikletin hızı değil; şok nedeniyle ortaya çıkan gövde ile şaft arasındaki hızdır, öncelikle bunu bilmeliyiz.” diye belirtiyor. “Düşük hızlı kompresyon/basınçlar temel olarak şasi hareketleridir. Mesela düz bir yolda virajdan çıkarken gaz açtığınızda, düşük hızlı kompresyonu arkada oluşan şokun basıncını sönümlerken hissedersiniz. Bu, frenlemelerde sizi rahatlatan ön çatal hareketiyle aynı şeydir. Yüksek hızlı kompresyona ise bozuk yollardaki tümsek, kasis ve dalgalanmalar nedeniyle ortaya çıkan kısa ve keskin şoklar neden olur. Eğer motosikletinizin fazla alçaldığını ve kıvrımlarda dışarıya doğru açıldığını düşünüyorsanız, basınçları sönümleyen düşük hız kompresyonunu yükseltebilirsiniz. Ama motosikletiniz tümseklerde ya da kasislerde fazla sert tepkiler gösterdiğini hissediyorsanız, ön ve arka amortisör yüksek hız basıncını düşürmeniz gerekir.
Farklı üreticiler kompresyon oranını ayarlamak için farklı metotlar kullanıyor. Ancak düşük hızlı kompresyon ayarı genel olarak şok pistonunun içinden geçen bir enjektör sayesinde yapılıyor. Enjektörü sağa ya da sola döndürmek pistonun içerisindeki sıvı geçişini -akışkanlığını- arttırıyor veya kısıtlıyor.
Pistonla birlikte çalışan yüksek hızlı kompresyon ayarı ise; bir ayar pulu ile yayın gerilimi ayarlanarak yapılıyor. Daha yüksek yay gerilimi yaylanmayı kısıtlayarak yüksek hız kompresyon sönümlemesini yükseltiyor.
YAKIN ORANLI VİTES KUTUSU NEDİR VE NEDEN DAHA İYİLER?
Otomotiv Mühendisi Damian Harty; “Normal vites kutularında (şanzıman) en yüksek vites maksimum hızı sağlarken ilk (1.) vites daha çok dik yamaçlar ve yokuşlarda işe yarar. Kalan ara vitesler de bu ikisinin arası durumlar içindir.” diyerek devam ediyor; “Ağırlık ve güç oranlarından ötürü motosikletler ilk hareketleri için yardıma ihtiyaç duymazlar. Bu nedenle yüklü bir minivandaki gibi çok kısa bir 1. vitese ihtiyacınız yoktur. Yüksek performanslı motorlar düşük hızlarda kısıtlı miktarda güç üretirler. Bu nedenle geleneksel şanzıman sistemi kullanılsaydı 60’lı yılların yarış motosikletlerinde olduğu gibi oldukça fazla ve hızlı vites değiştirmeniz gerekecekti. İlk vitesi sadece kalkış için kullanacaktınız. Uzun bir 1. vites yerine orta dereceli bir 2. ve 3.’nün ardından , 4., 5. ve 6. vitese geçerek motorun ısınmasına ve güçsüz devirlerde kalmasına neden olacaktınız. Yakın oranlı şanzımanınvites kutusu-, genel oranları sayesinde vites yükseltirken motor devrindeki değişim sınırlı düzeyde kalarak motorun güç çizgisinden çıkmanızı ve vites düşürmelerinde ara gaz verme gerekliliğini ortadan kaldırıyor.”
ARKADAŞIM KABLOLARI YAĞLAMAM GEREKTİĞİNİ SÖYLÜYOR, BU GARÇEKTEN GEREKLİ Mİ VE NASIL YAPABİLİRİM?
“Eskiden basınçlı hidrolik ile kabloları yağlamak hoş ve gerekli bir işti.” diyor A1 Honda’dan Struan McDonald. Ve devam ediyor; “Fakat bu günlerde kaygan olmaları ve güzel görünmeleri için kablolar naylon kaplı. Biz her serviste kabloları yağlıyoruz. Eğer düzenli olarak servise gidiyorsanız, sizin yağlamanıza gerek yok. Biz bu iş için sıvı gres ve kablo yağlayıcı kit kullanıyoruz.
KASKIMIN İÇ KAPLAMALARINI, YIKAMAK İÇİN ÇIKARTTIĞIMDA YENİDEN YERİNE YERLEŞTİREMEMEKTEN KORKUYORUM.
Phoenix’ten Andy Copper; “Bir kaba ılık su doldurun. İç kısımları bebek şampuanı ile yıkayıp temiz su ile durulayın.” diyor. “Bir fan ile kurutun ya da kendi kendilerine kurumaları için dışarıya bırakın. Arai marka kaskların içlerini takmak oldukça kolay. Tepe bölümünde dört adet çıt çıt var. Yan yüzleri çıkarmak için pedleri geriye doğru yavaşça çekin, bunlar aynı zamanda makinede de yıkanabiliyor.”
BAZI MOTOSİKLETÇİLERİN TURUNCU VİZÖR KULLANDIĞINI GÖRDÜM. NEDEN TURUNCU?
Arai ithalatçısı Phoenix’ten Andy Cooper; “Sarı ve turuncu renk içerisinde ışık geliştiricisi bulunuyor. Böylece gece karanlığı ya da kötü hava koşullarında kullanılabiliyorlar.” diyor. “Sarı ya da kehribar vizörleri gece ve gündüz kullanabilirsiniz. Ancak çok güneşli günlerde güneş ışığını daha da geçireceğinden, böyle zamanlarda siyah ya da karartılmış olanları kullanmanızda fayda var.”
2008 MODEL MOTOSİKLETİMDE BAZI PARÇALAR KOROZYONA UĞRADI NE YAPABİLİRİM?
“Beyaz lekeler alüminyum oksitdir.” diyor Muc Off’tan temizlik gurusu Adam Goudge. Ve ekliyor; “Bunun nedeni metal yüzeyin su ve oksijen ile temas etmesi. Buraları iyileştirmek için Autosol gibi kaliteli metal parlatıcı cilalar kullanılmalı. Buraları korumak için Muc Off’un korozyon önleyici motosiklet spreylerinden kullanmalısınız. Bir kez kullanıldığında ince yağ tabakası ve PTFE metale tutunarak koruyucu bir tabaka oluşturur. Korozyona karşı bölgeyi izole eder.”