Cem Batırbaygil
Sezona hızlı giren Motosiklet sektörü Corona Pandemisi nedeniyle aniden frene basınca sarsıntı sonucu oluşan hasarları ve beklentileri öğrenmek için Motosiklet Endüstrisi Derneği Başkanı Başarı Erbaş’a yanıtlaması için sorular yolladık.
Corona Pandemisi öncesinde motosiklet sektörünün yeni dönem için satış hedefleri geçen seneler ile kıyasladığımızda neydi; 2020 yılından ne bekliyordunuz?
2019 yılı motosiklet pazarına baktığımızda, TÜİK verilerine göre trafiğe tescil edilen motosiklet sayısının bir önceki yıla göre %1,5 azalarak 154.627 adet olarak gerçekleştiğini görüyoruz. 2020 yılında ise ekonomik verilerin düzelmeye başlaması ve tüketici güveninin artmasıyla birlikte pazardaki daralmanın sona ereceğini düşünüyorduk. Fakat öngörülemeyen Covid-19 salgını dolayısıyla tüm sektörler gibi motosiklet sektörü de olumsuz etkilendi. Ülke olarak verdiğimiz mücadele ile birlikte yeni normale adapte olmayı hedefliyoruz.
Motosiklet sektörün 90 bin 100 bin adet bandına gerileyeceğini tahmin ediyoruz
Mevsimsellik etkisi bu sene farklılık gösterebilir. Çünkü bol satış yapmayı hedeflediğimiz aylarda evde oturmak zorunda kaldık. Bu sebeple mutlaka ötelenen talepler de oldu. Covid-19 salgınının etkilerinin azalmasıyla birlikte ertelenmiş talepler tekrardan satışa dönmeye başlayabilir. İkinci çeyrek sonu ve son çeyrek, normal satış grafiklerinden farklı şekillenebilir. Tabii ki bu beklentimiz, normalleşme sürecinin gidişatına paralel seyredecektir. Ama yine de sektörün 90 bin 100 bin adet bandına gerileyeceğini tahmin ediyoruz.
Corona Pandemisi sektörü nasıl etkiledi ve karantina sürecinde ne tip önlemler aldınız?
Bir önceki sorunun cevabında da değindiğim gibi bu beklenmeyen salgın tüm sektörleri olduğu gibi motosiklet sektörünü de olumsuz etkiledi. Tüm Üyelerimiz duyarlı davranarak gerekeli önlemleri erkenden aldıkları için şanslıyız. Bu sayede hiçbir sıkıntı yaşamadık. Ayrıca MOTED olarak sosyal medya üzerinden tüm motosikletçiler için sosyal mesafenin korunması için duyurular da yaptık.
Fuar sonrası siparişlerde iptaller oldu mu? Geçen yılın aynı dönemi ile bu dönemin satışlarını karşılaştırdığımızda kayıplarınızın oranı hakkında bilgi verir misiniz?
Fuar sonrası satışlarımızda büyük iptaller olmadı.
İlk çeyrek aksine yılın ilk iki ayı olumlu başlamıştı. Ancak Covid-19 sebebiyle, bir müddet alımlar ertelendi ve yeni gelen müşteri sayılarında azalmalar oldu. Bugün MOTED verilerine baktığımızda geçen seneye göre ilk çeyrek toptan satışlarımızda yüzde 10,4’lık bir gerileme olmuşken, Sadece Nisan ayında geçen seneye göre %19,7’lik bir gerileme oldu. Bu gerilemenin bir müddet daha artarak devam edeceğini düşünüyoruz.
Uluslararası motosiklet markalarının üretim ve satış planlarında ne tip değişiklikler oldu?
Covid-19 sürecinde fabrikaların durması ile yıllık satış planları yeniden gözden geçirildi. Fabrikalardaki üretimlerin durması ve normal yaşam koşullarına dönüş sürecindeki etkileri bir bütün halinde hesaplanmaya çalışılarak, yeni üretim planları oluşturulmaya çalışıldı. Ancak her ülkenin salgından etkilenme şekli birbirinden çok farklı olduğu için kolay bir planlama değil. Aynı zamanda fabrikaların kendi içindeki tedarik süreçlerinin, planlamaya çok büyük etkisi olacağını düşünüyoruz.
%10’lük ek vergiyi nasıl değerlendiriyorsunuz? Yurtdışı fiyatlarla Türkiye’deki fiyatları kıyaslarsak Türk tüketicisinin motosiklet alması yönünde bir satış argümanı gelişmeniz mümkün mü?
Öncelikle ilave gümrük vergisi AB dışındaki tüm ülkeler için gelmiştir ve sektörü olumsuz yönde etkileyecektir.
250 cc bir motosiklette ilave gümrük vergisi yüzde 30’a çıkarken, gözetim ve gümrük vergileri ile beraber bu orana yüzde 8 ÖTV ve yüzde 18 KDV eklenince toplamda yüzde 93 oranında vergi tüketiciye yansıyor.
Yani vergiler hariç 6.160 bin TL fiyatı olan bir motosiklet, tüm vergiler eklendiğinde 11 bin 875 TL’ye geliyor.
250 cc üzerindeki motosikletlerde ise ÖTV yüzde 37 olarak uygulanıyor. Vergisiz fiyatı 15 bin 400 TL olan 250 cc üstü bir motosikletin fiyatı 31 bin 400 TL’ye ulaşıyor. Bu da toplam vergi oranını %104’e çıkartıyor. Covid-19 sürecinin ekonomiye olan etkisi ve kurların da artmasıyla birlikte fiyatların yukarı yönde gittiğini görebiliyoruz.
Yetkililerden motosiklet sektörü olarak beklentiniz nedir? Ne tip önlemler alınır ve destekler verilirse sektör nefes alabilir?
Motosiklet sektörü 2006 yıllarındaki 400 bin adetlik satışlardan çok uzak bir noktada. Bu sebeple sektörün tekrardan önünün açılması için ilk olarak motosiklete özel bir vergi reformunun yapılması gerekir. Eğer daha çok ve kaliteli ürünün Türkiye’de üretilmesini sağlamak istiyorsak öncelikle motosiklet satışlarının tekrardan 400 bin adetlere gelmesini sağlamamız gerekiyor. Bunu yapabilmek için ise vergi tarifelerinin değişmesi gerekir. Tüketicinin daha ucuz ve alternatif ulaşım aracı olarak motosikletle tanışmasının önü açılmalıdır.
Önerimiz ise ek vergilerin kaldırılması ve kademeli vergi sistemine geçilmesidir.
250 cc ve üstü olarak var olan ÖTV oranlarının yeniden gözden geçirilerek, 250 cc’ye kadar yüzde 8, 250-500 cc’ye kadar yüzde 16, 500 cc – 800 cc yüzde 22 ve 800 cc üstü ise yüzde 28 olacak şekilde kategorize ederek vergilendirmek güzel bir başlangıç olacaktır.
Trafikte motosikletlerin tanınması ise sektörü etkileyen bir diğer konu. Mevcut trafik kurallarının sürücüler tarafından farklı uygulanmasının önüne geçilmesinden bahsediyorum. Trafik kuralları doğru yazılmış ama uygulamada önemli sorunlar mevcut. Örneğin döner kavşaklarda sürücüler önceliğin kimde olduğuyla ilgili karışıklık yaşayıp içgüdüsel davranabiliyorlar. Yaya, bisiklet, motosikletlerin önceliği maalesef tam olarak bilinmiyor.
Salgın hastalıkta aktif rol alan motosikletli kuryelere ne demek istersiniz?
Çok önemli bir görevi yerine getirdikleri için bence çok büyük bir alkışı onlar da hak etti. İçinde bulunduğumuz bu süreçte doktorlarımızın ardından kuryelerimizin de önemli bir sorumluluk alarak, fedakar bir yaklaşım sergilediklerini düşünüyorum.
Salgın sırasında motosiklet kullanımının pratikliği (sosyal mesafe konusundaki avantajı – toplu taşıma araçlarına karşı oluşacak çekinceyi de düşününce) gelecekte motosiklet satışlarını etkiler mi?
Gelecekte motosiklet satışlarının olumlu yönde etkileneceğini düşünüyorum. Nedeni ise salgının insanların toplu taşımaya olan güvenini azaltması. Özellikle büyük şehirlerde, otomobil trafiğinin artması ve buna bağlı olarak da trafik sıkışıklığının oluşması gibi nedenlerle, motosikletlerin ekonomik, az yer kaplayan ve otomobile oranla evlere daha çabuk ulaşmaya imkan sağlayan bireysel ulaşım aracı olduğu düşünüldüğünde motosiklet kullanımının daha da ön plana çıkacağını düşünüyorum.
Son olarak Motoron okurlarına bir başka deyişle motosiklet kullanıcılarına söylemek istediğiniz bir konu var mı, varsa nedir?
Covid-19 sebebiyle uzun süredir evlerimizdeyiz. Hepimiz motosikletimize binmek için can atıyoruz. Ancak biraz daha sabretmemiz gerekiyor. Ayrıca bu dönemde motosikletimizi ara ara çalıştırmak, lastik hava basınçlarını kontrol etmek (istenmeyen lastik deformasyonları yaşamamak için arada bir lastiğin yere temas eden kısmını değiştirmek iyi bir çözüm olabilir) ve motosikletlerimizi temizlemek önemli.
Tüm Motoron okuyucularına sağlıklı günler diliyorum.
Yorumlar
Loading…