Yazar: Moe
Yolda az miktar benzin ile yapılması gerekenleri irdelemeden önce, yakıt tüketimine etki eden temel unsurları Motosiklette Nasıl Daha Fazla Yakıt Tasarrufu Yapılır? -Bölüm 2 yazı dizimiz ile ele almaya devam ediyoruz…
Yazı dizimizin ilk bölümü olan “Motosiklette Nasıl Daha Fazla Yakıt Tasarrufu Yapılır? -Bölüm 1” için Tıklayınız…
Kaldığımız yerden devam ediyoruz:
Dış Faktörler
Şimdiye kadar incelediğimiz faktörlerin aksine, yakıt tasarrufu konusunda maalesef her şey kontrolümüz dahilinde olmayabiliyor. Örneğin rüzgar faktörü, yakıt sarfiyatımızda lehimize veya aleyhimize oynayabilir. Atmosferik basınç, nem oranı, hava sıcaklığı da (özellikle karbüratörlü motosikletlerde) yakılan benzin miktarını etkileyen unsurlar arasında… Motosikletlerin kış-yaz veya gece-gündüz performanslarının aynı olmamasının sebebi de aslında bu çevresel etkiler olarak gösterilebilir. Yani az yakmak için elimizden geleni yapsak da, bu etmenlerin de yakıt sarfiyatımızda fazlasıyla rol oynadığını aklımızda tutmakta fayda var.
Yol eğimleri de yakıt sarfiyatını etkileyen etmenler arasında sayılabilir. Örneğin 50 km’lik bir yokuş aşağı, bir de yokuş yukarı bir yol simülasyonu düşünüldüğünde; aynı süratte olsa dahi iki simülasyon arasında net bir yakıt sarfiyatı farkı ortaya çıkacağı aşikar. Ayrıca delik deşik olan ülkemiz yollarının da yakıt sarfiyatına etkisi olduğu göz ardı edilemez, yine güvenlik unsurları bir yana, bu tür bozuk yollarda sabit bir hız tutturamamak, çukurlarda açılan kapanan gaz kolu, tehlikelerden kaçarken yapılan fren ve ani manevralar vb. yakılan benzin oranını da artıran faktörler arasında…
Motor Bloğu ve Sürücü
Motosikletin motor bloğunu ele aldığımızda ise yakıt sarfiyatını etkileyen bir çok klasik faktörü sıralayabiliriz: güç, tork, motor hacmi, silindir sayısı, strok, dişli oranları, güç – tork eğrisi, güç aktarım tipi gibi… Çok barizmiş gibi görünse de aslında bu etmenler; motorun karakteristiğini belirleyen ve optimizasyonu ileri seviyede mühendislik gerektiren, çok ince ayrıntılardır. Bu yüzden her bir motor bloğunun kendi içinde bir dünyası vardır demek pek de yanlış bir varsayım sayılmaz… Bu farklı motorlar da, kendisinden daha fazla verim alabilmek adına, motor sürücüsünden belli bir miktarda anlayış ve tecrübe talep eder… Yani eğer gerçekten az yakmaya kafanızı yorarsanız ve pratik yaparak motorunuzu anlarsanız, yakıt sarfiyatınızı düşürememeniz için önünüzde hiç bir engel yok… Örneğin; hangi viteste, hangi devir aralığında motosikletiniz daha atik veya daha az yakabiliyor, deneme yanılma ile ve motosikletinizin tork eğrisi bilgileri yardımı ile de kendi stilinize uygun bir kullanım belirleyebilirsiniz… Bu sizin motorunuzu tanımanıza yardımcı olacaktır. Ve unutmayın, “tanıdığınız düşman, tanımadığınız dosttan iyidir” derler, benzininizin kritik seviyede olduğu anlarda altınızdaki dostunuzu önceden tanımış olmanızda büyük fayda var!
Motorun mekaniğinin yanı sıra, sürücünün fiziksel özellikleri de, aerodinamik kısmında belirttiğimiz gibi, yakıt sarfiyatında rol oynuyor… Sürücünün hacmi ve ağırlığı; motosikletin sürüş performansını ve yaktığı yakıt miktarını etkileyen unsurlar arasında sayılabilir. Özellikle motor hacmi düştükçe bu fark daha bariz bir şekilde ortaya çıkar. Aynı motosiklet üzerinde, aynı sabit hızda bile 60 kiloluk bir sürücünün yakıt sarfiyatı ile 100 kiloluk bir sürücünün, ağırlık ve aerodinamik etmenler göz önüne alındığında, yakıt sarfiyatının aynı olması beklenemez… Uzun ve ağır yarışçıların takımsız kaldığı MotoGP tarihinde görülmemiş bir durum değildir örneğin… Ya da daha yakın bir örneğe bakmak gerekirse, genç yeteneğimiz Toprak Razgatlıoğlunun fiziği dolayısıyla Rookies Cup’ta çektiği performans sıkıntılarına hepimiz aşinayız… Bu yüzden motosikletimiz ile olan fiziksel uyumluluğumuz oldukça önemli.
Yol Türü
Neden şehir içinde şehirler arası yoldan fazla yakarım? Şehirler arasında daha mı verimli kullanıyorum?
Nerede ve nasıl kullanıldığına göre bir depo benzin binlerce farklı şekilde bitirilebilir elbette, ancak genel olarak şehir içinde yakıt sarfiyatımızın daha fazla olduğu bir gerçek: şehir içinde yaptığımız dur-kalklar, ani frenlemeler, ani hızlanmalar, beklemeler, trafik sıkışıklığı ve bir çok diğer faktör bu fazla yakıtı etkileyen faktörler. Genelde motosikletimiz ne kadar ağır ve güçlüyse, sehiriçi-şehirlerarası yakıt sarfiyat farkı da o kadar fazla olur diyebiliriz.
Şehirler arası yollardaki akıcı sürüş ise, motosikletin daha az yakmasını sağlar. Sabit ritimli bir sürüş ile gaz açıp kapama çoğunlukla viraj giriş ve çıkışlarında kullanılıp ani tepkilerden kaçınılarak, daha efektif bir gaz kolu kullanımı sağlanır. Buna ek olarak, şehirlerarası yolda motosikletin kendi ivmesini kullanmak da daha kolaydır, yavaşlarken fren kullanmak yerine motorun devrinden faydalanmak ve gaz koluyla fazla oynamaktan kaçınarak bu yollarda motosikleti yormadan kullanmak da yakıtı verimli harcamamıza katkı bulunur.
Yazı dizimizin son bölümünde ise (Motosiklette Nasıl Daha Fazla Yakıt Tasarrufu Yapılır? -Bölüm 3) bu faktörlere paralel olarak “Benzinimizin azaldığında neler yapmalıyız?” sorusunu irdeliyor olacağız…