Test sezonunda , Movistar Yamaha MotoGP takımı sürücüleri Valentino Rossi ve Jorge Lorenzo’nun kullandığı motosikletlerin gidonuna takılı olduğu gözlenen ekstra manetler dikkatlerden kaçmadı.
Valentino Rossi’nin MotoGP motorundaki ekstra manet, Sepang testi 4-6 Şubat 2014
Kapak fotoğrafında gördüğünüz bu küçük manet eklentisi 2014 sezon öncesi testlerinde Valentino Rossi’nin motosikletinde dikkatleri çeken bir ayrıntı oldu. Sol tarafta , debriyaj maneti ile gidon arasına yerleştirilen bu küçücük manetin kullanım amacı sorulduğundaysa Yamaha yetkilileri gayet ketum davranıyorlar. Ayrıca Honda takımı sürücülerinin de bu fazladan maneti neredeyse 2013 sezonunun ortasından beri kullandığı biliniyor .
Yamaha takım direktörü Massimo Meregalli yaptığı açıklamada, bu eklentinin sadece “debriyaj ile ilgili değil daha çok şanzıman ile ilgili” olduğu bilgisini verebileceğini söyledi.
Marc Marquez’in Honda motorundaki ekstra manet, Japonya 2013
Bunun , Yamaha’nın geçen sene ilk kez Brno-Çek Cumhuriyeti’nde denediği ve daha sonra motosikletlerine entegre ettiği Seamless şanzıman ile ilgili olduğunu ise sadece tahmin edebiliriz.
Peki nedir bu Seamless şanzıman, MotoGP motorunda ekstra manet?
Basitçe değinecek olursak ; normal vites kutularında bir vitese taktığınızda diğer vitesin dişlileri ile bağlantı tamamen kesilir, bu yüzden vites yükseltirken diğer dişliye geçiş aşamasında çok kısa bir boşluk olur.
Bu da gücün anlık da olsa kesilmesi ve motor freninin devreye girmesiyle motorun kısa bir an da olsa dengesini sarsması anlamına gelir, ki viraj giriş ve çıkışlarında motosikletin vereceği bu tür tepkiler kritik derecede önemlidir. Ayrıca bununla da kalmıyor; bu sert ve kemikli geçiş esnasında arka tekere binip hafifleyen güç, lastiğin ömrünü de azaltıyor .
Elbette bunlar gündelik hayatta önemsenmeye değmeyecek kadar küçük ayrıntılar, ancak milisaniyelerin yarış kazandırdığı MotoGP sınıfında bu ayrıntılar azımsanmayacak seviyede. Seamless şanzımanda ise motordan vites değişimi esnasında güç aktarımında herhangi bir boşluğun yaratılmaması prensibine dayanıyor.
Bir vites takılı iken, bir alt ve bir üst vites dişlisi geçişe hazır konumda bekliyor ve dönüyor. Yani sürekli bir tork aktarımından bahsediyoruz.
Esas konumuza dönecek olursak, Honda motorlarının vites küçültürken de debriyaj kullanmaya gerek bırakmadığı rivayet ediliyordu ve bu da şiddetli frenleme ve viraj girişlerindeki büyük avantajlarını açıklıyor gibi.Ayrıca bu manetin işlevi hakkında da bir ipucu olabilir.
Yamaha ‘da Seamless Şanzıman sistemini kendi motorlarına adapte edebilmek için denemelerde bulunmuş olabilir.
Bir tahminde bulunacak olursak, 1-N-2-3-4-5-6 şeklinde giden vites sıralamasında, bu esktra manet N(boş vitesi) aradan çıkarmaya yarayıp kalkışlarda ve düşük vites kullanımı gerektiren virajlarda bu sistem daha seri bir ivmelenme sağlıyor olabilir.
Ancak resmi teknik bir açıklama gelmeden bu ufak manetciğin ne işe yaradığı bir sır perdesi olarak kalacak gibi görünüyor.