Yazar: Ahmet Köseoğlu
Lamb Engineering 1951 BSA motorlu tasarımını sunar: “Son of a Gun”
Silahın Oğlu falan deyince böyle hafif sinemavari bir başlangıç oldu gibi ancak yapacak bir şey yok. Zira Lamb Engineer işletmecisi Larry Houghton, İngilizlerin o kendine münhasır milliyetçi tarzı ile 1951 model BSA motoru etrafında inşa ettiği yeni tasarımına “Son of a Gun”; birebir ‘çikın transleyt’ çevirisiyle “Bir Silahın Oğlu” ismini vermiş. Fakat her şeyin bir sebebi var; işte Larry’nin sebebi…
“Muhteşem” Osmanlı padişahının “Uçkur çetelesinin” ailecek tutulduğu günümüzde tarihe göz atmak oldukça “in”… Son of a Gun tasarımı da, motorunun üzerinde yazan üç harfli marka nedeniyle bizi tarihin tozlu sayfalarına yeniden göz atmak ve hafızamızı tazelemek zorunda bırakıyor: BSA = Birmingham Small Arms Company yani Birmingham Küçük (hafif ateşli) Silah Fabrikası .
Yazıya İngilizlerden mi, padişahtan mı devam etsem bilemiyorum ama sanırım önce şu “Birmingham Small Arms-Birmingham Küçük (hafif ateşli) Silah Fabrikası” durumuna açıklık getirmeliyiz. 1861 yılında Birmingham’da birkaç silah tüccarı tarafından kurulan BSA İngiltere’de o zamanların en büyük ve övünç duyulan silah ve mühimmat fabrikasıydı. I. Dünya Savaşında bazı özel silahlar ve cephane üretiminde bulunan fabrika 1910 yılında British Dailer Company isimli şirketi de satın alarak aynı zamanda bazı savaş araçları üretimine de başlamıştı. Bunlardan biri de 3 buçuk beygir gücündeki -bisikletten hallice- tarihteki ilk BSA motosikletti. Bakın ne de güzel konumuza geldik. II. Dünya Savaşı patlak verdiğinde ise tam 67 ayrı bölümden oluşan BSA, İngiltere’yi savaşta güçlü kılan en önemli sanayi faktörüydü ve aynı zamanda motosiklet üretimi de yaygınlaşmıştı. Öyle ki, Triumph markası dahi BSA tarafından satın alınarak üretilmekteydi.
1960’lara kadar gelişen motosiklet üretimi bu yıllarda atağa geçen Alman ve Japon sanayisinin motosiklet pazarında büyük atılımlara giderek Avrupa’da tüm pazarları bir bir ele geçirmeye başlamasıyla durakladı. Hatta 1970’lere gelindiğinde iyice düşen satışlar ve mali kriz sonucu Norton, Triumph ve BSA markaları, daha sonra farklı şirketler tarafından satın alınıp yeniden ayrı ve özgün markalar haline gelmeden önce Norton Villiers Triumph isimli tek bir çatı altında birleşmişti. Aslında çok geniş ve detaylı olan İngiliz motosiklet tarihini kısaca özet geçiyoruz. Tabi hikâyenin sonunu aslında hepimiz biliyoruz –Hürrem kazanıyor-.
Her neyse, Son of a Gun tasarımımızın motoru da, ismi de işte bu hafif ateşli silah fabrikası BSA’dan geliyor. İngiliz tasarımcı Larry Houghton motosiklet dizaynı konusunda kendini kanıtlamış isimlerden biri. BSA Gold Star alt yapısında tasarladığı Son of a Gun tasarımı ile de AMD Dünya Custom Motosiklet Şampiyonası başta olmak üzere birçok ödül kazandı.
Tasarımın 1951 model ZB model tek silindirli motoru 499 cc hacminde. Vites kutusu ise BSA’nın ordu için ürettiği M20 modelinden geliyor. Motosikletin dövme şasisi ise tamamen el yapımı. Arka maşada süspansiyon özel çift taraflı yay ve zincirler yardımı ile çalışıyor. Ön çatalda süspansiyon yaylarını çelik tüplerin iç taraflarındaki kesiklerden görmek mümkün.
Larry motosiklet için 17” supermoto lastikleri kullanmayı uygun bulmuş. Gidon old-school yarış motosikletlerindeki gibi alçak depo ise oldukça uzun. Emek dolu tasarım genel olarak 1960’ların Honda – Yamaha gibi yarış motosikletlerini andırıyor. Larry’nin söylediğine göre Son of a Gun yaklaşık 1400 saatlik bir çalışmanın ürünü. Motor, vites kutusu ve jantlar hariç tüm metal parçalar el yapımı. eBay’den satın alınan parçalar 9.800 $ tutmuş. Motosikletin fiyatını belirlemek içinse bunun üzerine 1200 saatlik emeğin ücretini biçmek gerekiyor.
